7 cách sống chung với người bệnh lao: Biện pháp và phòng ngừa

Lao phổi là một căn bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cả cộng đồng nếu không được kiểm soát và phòng ngừa hiệu quả. Sống chung với người mắc bệnh lao đòi hỏi phải thực hiện nhiều biện pháp cẩn thận để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh. Hãy cùng Phòng khám Lao phổi Bác sĩ Tẩn tìm hiểu cách sống chung với người bệnh lao để duy trì một môi trường sống an toàn và lành mạnh cho tất cả mọi người.

Bệnh lao lây qua con đường nào?

Lao phổi là một bệnh truyền nhiễm gây nhiều lo ngại vì khả năng lây lan từ người này sang người khác. Nhiều người thắc mắc bệnh lao phổi có lây không, đặc biệt khi tiếp xúc gần với người bệnh. Thực tế, lao phổi lây truyền qua không khí khi người mắc bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc thở mạnh, tạo ra các giọt bắn chứa vi khuẩn lao. Nếu không được phòng ngừa đúng cách, những người xung quanh có thể hít phải các giọt này và bị nhiễm bệnh.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), một người mắc lao phổi chưa điều trị có thể lây bệnh cho 10-15 người khác mỗi năm nếu không có biện pháp phòng ngừa.

Cách sống chung với người bệnh lao

Tạo không gian riêng với người bệnh lao

Tạo không gian riêng cho người bệnh lao là rất quan trọng để giúp họ cảm thấy an toàn, thoải mái và tránh sự lây lan của bệnh.

• Đảm bảo rằng người bệnh lao được ở trong một phòng riêng biệt, thông thoáng, có cửa sổ mở để không khí lưu thông tốt.
• Nếu không gian sống không thể thông gió đầy đủ, có thể sử dụng các thiết bị lọc không khí như máy lọc không khí để giúp lọc vi khuẩn.

Sử dụng khẩu trang khi tiếp xúc gần

Khi tiếp xúc với bệnh nhân lao phổi, việc sử dụng khẩu trang là rất quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn lao, đặc biệt là trong những tình huống tiếp xúc gần gũi như chăm sóc bệnh nhân hoặc ở trong không gian kín.

Đặc biệt, người tiếp xúc với bệnh nhân lao phổi nên đeo khẩu trang y tế (khẩu trang loại 3 lớp) để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn từ các giọt bắn trong không khí. Khẩu trang cần được đeo kín, che kín mũi và miệng, và thay mới sau mỗi 4-6 giờ hoặc khi khẩu trang bị ẩm. 

Nếu có điều kiện, việc sử dụng khẩu trang N95 (hoặc các loại tương tự) sẽ hiệu quả hơn trong việc ngăn chặn vi khuẩn lao. Vì khẩu trang N95 có khả năng lọc không khí tốt hơn và bảo vệ người sử dụng khỏi hít phải các hạt bụi nhỏ chứa vi khuẩn.
 

Nhắc nhở bệnh nhân không khạc nhổ bừa bãi

Vi khuẩn lao có thể dễ dàng phát tán ra ngoài qua các giọt bắn khi bệnh nhân khạc nhổ. Những giọt này có thể chứa vi khuẩn lao và gây nguy cơ lây nhiễm cho người khác, đặc biệt là khi tiếp xúc gần.

Vì vậy, người nhà nên nhắc nhở bệnh nhân một cách nhẹ nhàng và lịch sự để họ cảm thấy thoải mái, đồng thời hiểu rõ tầm quan trọng của việc hạn chế khạc nhổ bừa bãi trong quá trình điều trị bệnh lao.

Khuyến cáo cách thức khạc nhổ đúng cách: Khạc nhổ vào khăn giấy hoặc tissue, sau đó nên vứt bỏ ngay vào thùng rác có nắp đậy. Nếu không có khăn giấy, bệnh nhân có thể sử dụng một chiếc hộp đựng khạc nhổ kín đáo và có nắp đậy, sau đó vệ sinh sạch sẽ. Rửa tay ngay sau khi khạc nhổ để ngăn ngừa sự lây lan vi khuẩn qua tiếp xúc.

Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân

Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân lao phổi là một biện pháp quan trọng để ngăn ngừa sự lây nhiễm của vi khuẩn lao, đặc biệt là trong giai đoạn bệnh nhân có triệu chứng như ho, khạc đờm. 

Biện pháp hạn chế tiếp xúc:

• Giữ khoảng cách an toàn: Cố gắng duy trì khoảng cách ít nhất 1-2 mét khi tiếp xúc với bệnh nhân lao phổi, đặc biệt trong môi trường kín.
• Tránh tiếp xúc không cần thiết: Hạn chế các cuộc gặp gỡ trực tiếp và tiếp xúc thân mật, như bắt tay, ôm, hoặc hôn.
• Chăm sóc bệnh nhân trong phòng riêng: Nếu có thể, bệnh nhân nên được chăm sóc trong một phòng riêng có cửa và thông gió tốt để giảm nguy cơ phát tán vi khuẩn trong không khí.
• Đảm bảo không gian thông thoáng: Khi chăm sóc bệnh nhân trong nhà hoặc trong phòng bệnh, cần đảm bảo không gian được thông thoáng, có đủ gió và ánh sáng để giúp giảm mật độ vi khuẩn trong không khí.
• Vệ sinh tay thường xuyên: Rửa tay với xà phòng và nước sạch hoặc sử dụng dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn ngay sau khi tiếp xúc với bệnh nhân hoặc vật dụng của bệnh nhân.

Luôn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ

• Giữ vệ sinh và khử khuẩn: Đảm bảo rằng không gian xung quanh người bệnh luôn sạch sẽ và được khử khuẩn thường xuyên. Các bề mặt như tay nắm cửa, bàn ghế, hoặc thiết bị sử dụng chung cần được lau chùi và vệ sinh.
• Giữ phòng bệnh nhân sạch sẽ và luôn đảm bảo phòng có cửa sổ mở để thông thoáng.
• Giặt đồ riêng của bệnh nhân như chăn, ga giường, quần áo, khăn tắm bằng nước nóng và phơi dưới ánh nắng mặt trời để tiêu diệt vi khuẩn lao.

Động viên, hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân

• Việc động viên và hỗ trợ tinh thần cho bệnh nhân sẽ giúp họ cảm thấy được quan tâm, giảm bớt lo âu và cải thiện chất lượng cuộc sống trong quá trình điều trị. 
• Cung cấp thông tin chính xác về bệnh lao phổi, khuyến khích bệnh nhân tuân thủ điều trị.
• Khuyến khích bệnh nhân duy trì tinh thần lạc quan và tích cực, vì tinh thần tốt sẽ giúp họ hồi phục nhanh hơn.  
• Luôn sẵn sàng lắng nghe những cảm xúc, lo lắng của bệnh nhân.

Tăng cường sức đề kháng 

Việc tăng cường sức đề kháng là rất quan trọng để giúp cơ thể phòng chống bệnh tật, đặc biệt là lao phổi. Một số biện pháp giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ nhiễm lao khi tiếp xúc với bệnh nhân:

• Duy trì chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng, uống đủ nước.
• Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn.
• Ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân.
• Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây suy giảm miễn dịch như rượu bia, thuốc lá, căng thẳng kéo dài,...
• Tiêm phòng vắc xin.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ.

Người mắc bệnh lao phải cách ly bao lâu?

Thời gian cách ly đối với bệnh nhân lao phổi thường kéo dài từ 2 tuần đến 2 tháng sau khi bắt đầu điều trị và có thể ngừng khi bệnh nhân không còn khả năng lây lan vi khuẩn lao (ho đã giảm hoặc xét nghiệm đờm âm tính). Tuy nhiên, bệnh nhân lao kháng thuốc có thể cần thời gian cách ly kéo dài hơn và theo dõi chặt chẽ trong môi trường y tế.

Hy vọng qua bài viết này của Phòng khám Lao phổi Bác sĩ Tẩn, bạn đã học được các biện pháp và phương pháp phòng ngừa hiệu quả khi sống chung với người bệnh lao. Việc áp dụng những cách thức này giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân và kiểm soát sự lây lan của bệnh trong cộng đồng.
>>> Xem thêm: Bệnh lao phổi có đi làm được không