Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Độ nghiêm trọng và biến chứng
Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn
05/08/2025
Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Nhiều người lo lắng về căn bệnh này vì lao phổi lây lan nhanh qua đường hô hấp và dễ gây biến chứng nghiêm trọng nếu phát hiện muộn hoặc điều trị không đúng phác đồ. Cùng phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn tìm hiểu câu trả lời và cách chữa khỏi căn bệnh này qua bài viết này.
Bệnh lao phổi có nguy hiểm không?
Bệnh lao phổi có thể vô cùng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Nó có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và lây lan cho người khác. Nếu không điều trị đầy đủ, đúng cách, lao phổi có thể dẫn đến tử vong.
Theo VietNam Law Magazine đưa tin từ Chương trình phòng chống lao quốc gia của Việt Nam 2024, tỷ lệ người bệnh lao phổi điều trị thành công lên tới 89%. Đối với những trường hợp lao đa kháng thuốc (MDR-TB), việc điều trị phức tạp và kéo dài hơn, nhưng với các phác đồ mới, tỷ lệ bình phục cũng đã tăng lên khoảng 68-70%.
Những con số này cho thấy nếu người bệnh tuân thủ nghiêm ngặt quá trình điều trị, bệnh lao phổi hoàn toàn có thể được kiểm soát và phục hồi tốt, giúp người mắc bệnh trở lại cuộc sống bình thường.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là phát hiện sớm, tuân thủ phác đồ và phòng ngừa lây nhiễm để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.
>>> Lao phổi giai đoạn cuối
Bệnh lao phổi là căn bệnh nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời
Lao phổi gây nên những biến chứng gì?
Nhiều người thắc mắc biến chứng của Lao Phổi và liệu những ảnh hưởng này có để lại hậu quả lâu dài cho sức khỏe hay không. Hãy tìm hiểu các thông tin bên dưới:
Có hiện tượng tràn dịch phổi, tràn khí màng phổi
Khi vi khuẩn lao xâm nhập vào khoang màng phổi, chúng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như tràn dịch hoặc tràn khí màng phổi, làm suy giảm rõ rệt chức năng hô hấp.
Trường hợp tràn dịch màng phổi xảy ra khi dịch tích tụ trong khoang màng phổi do phản ứng viêm từ vi khuẩn lao, khiến người bệnh cảm thấy khó thở, đau ngực, ho và có thể sốt.
Nếu khí từ phổi thoát vào khoang màng phổi, sẽ dẫn đến tình trạng tràn khí màng phổi, làm phổi bị xẹp lại và xuất hiện các triệu chứng như đau ngực đột ngột, khó thở dữ dội.
Những biến chứng này thường gặp ở các trường hợp lao phổi tiến triển nặng, không chỉ khiến người bệnh khó chịu mà còn có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Ho ra máu do tổn thương mạch máu
Ho ra máu là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh lao phổi. Khi vi khuẩn lao gây tổn thương phổi, mạch máu trong phổi có thể bị vỡ, dẫn đến ho ra máu. Tùy vào mức độ tổn thương, lượng máu ho ra có thể rất nhiều, đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Xơ hóa phổi và suy hô hấp vĩnh viễn
Xơ phổi là tình trạng mô phổi bị tổn thương và thay thế bằng mô xơ làm giảm khả năng trao đổi khí. Quá trình này xảy ra khi vi khuẩn lao gây viêm mạn tính, làm tổn thương các mô phổi lâu dài. Xơ phổi dẫn đến sự suy giảm chức năng phổi, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc hô hấp và thiếu oxy trong máu.
Giãn phế quản
Khi vi khuẩn lao tấn công, các ống phế quản có thể bị tổn thương dẫn đến hiện tượng giãn rộng và mất khả năng đàn hồi, gọi là giãn phế quản. Người bệnh thường cảm thấy khó thở, ho kéo dài kèm theo đờm mủ và dễ gặp các đợt nhiễm trùng phổi tái phát. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát và giảm hiệu quả của việc điều trị.
Sỏi phế quản
Sỏi phế quản là các khối chất rắn hình thành trong phế quản do dịch nhầy và vi khuẩn tích tụ lâu dài. Sự tồn tại của sỏi phế quản có thể gây tắc nghẽn đường thở, khó thở và nhiễm trùng tái phát. Sỏi phế quản cũng làm tăng nguy cơ viêm phổi, khiến quá trình điều trị trở nên phức tạp hơn.
Suy hô hấp
Suy hô hấp là tình trạng chức năng hô hấp của phổi suy giảm, khiến cơ thể không nhận đủ oxy. Khi phổi bị tổn thương nặng do lao, khả năng trao đổi khí bị giảm, dẫn đến suy hô hấp. Đây là một biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
Lao phổi gây ra suy hô hấp
Sốc nhiễm trùng
Sốc nhiễm trùng là một tình trạng nhiễm trùng toàn thân nghiêm trọng, có thể xảy ra khi vi khuẩn lao xâm nhập vào máu và lan rộng. Tình trạng này gây ra phản ứng viêm toàn cơ thể, tụt huyết áp, suy đa cơ quan và tỷ lệ tử vong rất cao dù được điều trị tích cực.
Triệu chứng lao phổi ở người lớn như thế nào?
Triệu chứng của bệnh lao phổi ở người lớn thường bao gồm:
Ho kéo dài hơn 2 tuần, có thể kèm theo ho ra đờm và ho ra máu.
Sốt nhẹ, đặc biệt vào buổi chiều hoặc đêm. Kèm đổ mồ hôi về đêm.
Chán ăn, sụt cân không rõ lý do, cảm giác mệt mỏi.
Khó thở và đau ngực trong trường hợp bệnh đã tiến triển nặng.
Khi có các triệu chứng này, người bệnh nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bệnh lao phổi có chữa được không?
Bệnh lao phổi có thể chữa được nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Phác đồ điều trị thường kéo dài từ 6 tháng với thuốc kháng lao. Điều quan trọng là tuân thủ đúng liệu trình điều trị và tái khám định kỳ để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh kháng thuốc.
Cách phòng ngừa lao phổi và biến chứng
Tiêm vắc-xin BCG cho trẻ sơ sinh
Tiêm vắc-xin BCG cho trẻ sơ sinh là biện pháp quan trọng hàng đầu giúp phòng ngừa bệnh lao phổi và các biến chứng nặng.
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới, vắc-xin BCG có thể giúp giảm từ 60-80% nguy cơ mắc các thể lao nặng ở trẻ nhỏ, nhất là những trường hợp bị lao kê hoặc lao màng não. Vì vậy, tiêm phòng đầy đủ ngay từ giai đoạn sơ sinh sẽ tạo lá chắn bảo vệ hiệu quả cho trẻ trước căn bệnh nguy hiểm này.
Tiêm vắc-xin BCG cho trẻ sơ sinh
Giữ vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang
Mỗi người cần rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc tiếp xúc gần với người có dấu hiệu bệnh hô hấp, không khạc nhổ bừa bãi ở nơi công cộng và tránh tiếp xúc gần với người nghi mắc lao.
Những thói quen này giúp hạn chế nguy cơ vi khuẩn lao lây lan qua không khí, đồng thời góp phần bảo vệ sức khỏe cho những người xung quanh.
Tăng cường sức đề kháng
Để tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa lao phổi, mỗi người nên duy trì chế độ ăn uống cân đối với đầy đủ các nhóm chất như đạm, vitamin, khoáng chất, chất béo tốt và tinh bột.
Bạn nên ưu tiên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, vitamin D, sắt, kẽm và các loại rau củ quả tươi để hỗ trợ hệ miễn dịch. Ngoài ra, cần ngủ đủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng, giúp phòng tránh các bệnh nhiễm trùng.
Gia đình có người mắc lao cần làm gì?
Hướng dẫn phòng lây nhiễm tại nhà
Khi chăm sóc bệnh nhân lao phổi tại nhà, cần yêu cầu người bệnh luôn đeo khẩu trang y tế, đặc biệt khi nói chuyện, ho hoặc khi có người khác vào phòng. Bệnh nhân nên sinh hoạt trong phòng riêng, hạn chế ra khỏi phòng và không nên tiếp xúc gần với người thân, nhất là trẻ nhỏ, người già hoặc phụ nữ mang thai.
Phòng của bệnh nhân phải luôn mở cửa sổ để không khí lưu thông, tránh đóng kín cửa hoặc sử dụng điều hòa liên tục khiến vi khuẩn tích tụ lại trong phòng.
Bệnh nhân đeo khẩu trang, sinh hoạt phòng riêng, giữ không khí thông thoáng
Bệnh nhân nên dùng riêng đồ dùng cá nhân như bát, đũa, ly uống nước, khăn mặt, chăn màn để tránh lây lan mầm bệnh qua vật dụng chung. Quần áo, ga gối của bệnh nhân cần được giặt riêng, phơi ngoài nắng, tuyệt đối không để lẫn với đồ của người khác trong nhà.
Định kỳ, cần vệ sinh, lau dọn phòng ở và các bề mặt tiếp xúc như tay nắm cửa, bàn ghế bằng dung dịch sát khuẩn hoặc xà phòng để hạn chế tối đa lượng vi khuẩn trong không gian sống.
Khuyến khích người thân đi khám
Người thân sống cùng nhà nên chủ động đến bệnh viện hoặc trung tâm y tế chuyên khoa lao để được bác sĩ kiểm tra, chụp X-quang phổi và làm xét nghiệm sàng lọc nếu cần thiết, kể cả khi chưa có biểu hiện bệnh.
Đặc biệt, nếu trong nhà có trẻ em, người lớn tuổi hoặc người mắc các bệnh mạn tính, cần theo dõi sát triệu chứng và đưa đi khám sớm khi có dấu hiệu nghi ngờ, để phòng tránh lây nhiễm và điều trị kịp thời.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có câu trả lời cho thắc mắc “Bệnh lao phổi có nguy hiểm không?” và hiểu rõ hơn về mức độ ảnh hưởng của bệnh đối với sức khỏe. Chủ động đi khám khi có dấu hiệu nghi ngờ và tuân thủ điều trị sẽ giúp bảo vệ bản thân và cộng đồng.