IGRA test là gì? Quy trình và đối tượng cần xét nghiệm

IGRA test là gì? Đây là xét nghiệm máu hiện đại giúp phát hiện lao tiềm ẩn chính xác, nhanh chóng. Cùng Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn tìm hiểu chi tiết về quy trình thực hiện, đối tượng cần xét nghiệm và những ưu điểm nổi bật của IGRA. Đừng bỏ lỡ thông tin quan trọng để bảo vệ sức khỏe phổi của bạn!

IGRA test là gì? Dùng để làm gì?

IGRA test (viết tắt của Interferon Gamma Release Assay) là một loại xét nghiệm máu hiện đại được sử dụng để xác định xem một người có bị nhiễm vi khuẩn lao hay không. Đây là phương pháp hiện đại ứng dụng trong xét nghiệm lao phổi giúp thay thế hiệu quả cho test da tuberculin truyền thống, đặc biệt hữu ích với những người đã tiêm vắc xin BCG.
Xét nghiệm IGRA được dùng để:

• Phát hiện tình trạng nhiễm lao tiềm ẩn: Khi vi khuẩn lao đã xâm nhập vào cơ thể nhưng chưa gây bệnh và không có triệu chứng.
• Hỗ trợ bác sĩ: Ngăn ngừa vi khuẩn phát triển thành bệnh lao thực sự.
• Đánh giá nguy cơ tiến triển thành bệnh lao: Đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc sống trong môi trường có nguy cơ cao.

IGRA test được chỉ định trong những trường hợp nào?

Xét nghiệm máu IGRA (Interferon Gamma Release Assay) là phương pháp ưu tiên để phát hiện tình trạng nhiễm lao tiềm ẩn trong nhiều trường hợp lâm sàng cụ thể. Dưới đây là những đối tượng nên được chỉ định làm IGRA test:

• Người đã tiêm vắc xin BCG: IGRA là lựa chọn ưu tiên cho những người từng tiêm vắc xin phòng lao (BCG) vì kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng bởi kháng thể từ vắc xin, tránh hiện tượng dương tính giả thường gặp ở test da.
• Người nhập cư từ quốc gia có tỷ lệ lao cao: Vì họ có thể đã tiếp xúc với vi khuẩn lao trước.
• Người từng tiếp xúc gần với người bị lao: Vì nguy cơ lây nhiễm cao, cần phát hiện sớm để điều trị kịp thời nếu có vi khuẩn lao trong cơ thể.
• Nhân viên y tế: Vì thường xuyên tiếp xúc với người bệnh, dễ phơi nhiễm mà không biết, nên cần được kiểm tra định kỳ.
• Người có hệ miễn dịch yếu (như mắc bệnh đái tháo đường, dùng thuốc ức chế sinh học, nhiễm HIV…): Vì nếu có vi khuẩn lao tiềm ẩn trong người, khả năng bệnh bùng phát rất cao.
• Người không tiện quay lại bệnh viện để lấy kết quả:  Xét nghiệm IGRA rất phù hợp với những người khó quay lại bệnh viện để đọc kết quả như người bận rộn, sống xa cơ sở y tế hoặc thường xuyên di chuyển. IGRA chỉ cần lấy máu một lần và kết quả có thể có trong vòng 24 giờ.

Quy trình thực hiện IGRA test

Cách đọc kết quả IGRA test

Kết quả xét nghiệm IGRA được thể hiện qua 2 dạng chính: âm tính và dương tính. Việc hiểu rõ ý nghĩa từng loại kết quả giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. IGRA test là gì? Đây là xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán nhiễm lao tiềm ẩn.

Âm tính

Kết quả âm tính cho thấy hệ miễn dịch không phản ứng với kháng nguyên lao trong mẫu máu. Điều này có nghĩa cơ thể chưa từng tiếp xúc với vi khuẩn lao hoặc không bị nhiễm lao tiềm ẩn. Tuy nhiên, IGRA test là gì? Nó không loại trừ hoàn toàn khả năng nhiễm lao, đặc biệt ở người có hệ miễn dịch suy giảm.
Người có kết quả âm tính thường không cần điều trị phòng ngừa lao. Tuy vậy, một số trường hợp đặc biệt vẫn cần theo dõi thêm - đặc biệt là những người có nguy cơ cao như tiếp xúc gần với bệnh nhân lao hoặc có hệ miễn dịch suy giảm.

• Không cần điều trị phòng ngừa trong hầu hết trường hợp
• Vẫn phải tuân thủ các biện pháp phòng ngừa lao cơ bản
• Cần tái khám nếu có triệu chứng nghi ngờ hoặc tiếp xúc với nguồn lây mới

Dương tính

Kết quả dương tính xuất hiện khi hệ miễn dịch phản ứng mạnh với kháng nguyên lao. Điều này chứng tỏ cơ thể đã nhiễm vi khuẩn lao, dù có thể chưa phát triển thành bệnh lao hoạt động. IGRA test là gì? Nó giúp xác định người có nguy cơ nhiễm lao tiềm ẩn.

Bệnh nhân có kết quả dương tính cần được bác sĩ đánh giá kỹ lưỡng để phân biệt lao tiềm ẩn và lao hoạt động. X-quang ngực và các xét nghiệm bổ sung thường được chỉ định để làm rõ tình trạng bệnh.

Kết quả dương tính không có nghĩa bạn đang mắc bệnh lao hoạt động. Phần lớn người có kết quả dương tính chỉ bị lao tiềm ẩn - tình trạng có thể điều trị hiệu quả bằng thuốc kháng lao. IGRA test là gì? Nó là công cụ quan trọng để phát hiện sớm lao tiềm ẩn.

Điều trị phòng ngừa thường được khuyến cáo cho những người có kết quả IGRA dương tính, đặc biệt ở nhóm nguy cơ cao. Liệu trình điều trị kéo dài từ 3-9 tháng tùy theo phác đồ được bác sĩ lựa chọn. IGRA test là gì? Nó giúp định hướng điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.

Hạn chế và lưu ý khi làm IGRA test

Mặc dù IGRA test là phương pháp hiện đại giúp phát hiện nhiễm lao tiềm ẩn một cách chính xác và thuận tiện, nhưng vẫn tồn tại những hạn chế nhất định trong quá trình sử dụng. Dưới đây là những điểm quan trọng cần lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm máu lao IGRA.

• Chi phí xét nghiệm cao hơn test da: IGRA test thường đắt hơn test da, điều này có thể là rào cản với người dân có điều kiện kinh tế hạn chế hoặc ở vùng sâu vùng xa.
• Độ tuổi: Khuyến nghị nên ưu tiên test da cho trẻ dưới 5 tuổi, vì việc lấy máu đủ lượng cho IGRA ở trẻ nhỏ có thể khó khăn. Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn sử dụng IGRA cho trẻ nhỏ tùy tình huống, theo hướng dẫn của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP).
• Tiêm vắc xin sống: Các loại vắc xin như sởi, quai bị, bại liệt uống, thủy đậu hoặc sốt vàng có thể ảnh hưởng đến kết quả IGRA. Vậy nên cần làm IGRA trong cùng ngày tiêm vắc xin sống, hoặc sau ít nhất 1 tháng để đảm bảo kết quả chính xác.
• Các loại vắc xin khác như: Vắc xin bất hoạt và vắc xin COVID-19 không ảnh hưởng đến IGRA nên có thể làm xét nghiệm trước, trong hoặc sau khi tiêm mà không cần trì hoãn.
• Tiền sử bệnh lao: Những người đã từng có kết quả dương tính với test lao (test da hoặc IGRA), hoặc đã điều trị lao không nên làm lại IGRA test. Vì kết quả có thể vẫn dương tính, việc xét nghiệm lại không mang lại giá trị chẩn đoán mới.

IGRA test là gì? Đó là bước tiến vượt trội trong việc sàng lọc lao tiềm ẩn bằng phương pháp xét nghiệm máu nhanh chóng, chính xác và không bị ảnh hưởng bởi vắc xin BCG. Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao hoặc đang tìm phương pháp xét nghiệm lao hiệu quả, hãy cân nhắc thực hiện IGRA test tại Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn bảo vệ sức khỏe hô hấp.

Nguồn tham khảo:

• https://www.cdc.gov/tb/hcp/testing-diagnosis/interferon-gamma-release-assay.html
• https://www.health.nsw.gov.au/Infectious/tuberculosis/Pages/interferon-gamma-release-assay-test.aspx
• https://www.healthvermont.gov/sites/default/files/documents/2016/11/ID_TB_IGRA16.pdf
• https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5741174/