Lao phổi ho ra máu có chữa được không? Phương pháp điều trị
Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn
25/04/2025
Ho ra máu, dù là vài giọt nhỏ lẫn đờm hay chảy thành tia, là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng có thể xuất phát từ lao phổi – bệnh phổi truyền nhiễm nguy hiểm. Trong bài viết này, bạn sẽ biết được lao phổi ho ra máu có chữa được không, những yếu tố quyết định khả năng phục hồi, phác đồ điều trị và thuốc cần dùng, cũng như khi nào cần can thiệp cấp cứu để hạn chế biến chứng.
Tình trạng về lao phổi ho ra máu
Ho ra máu trong bệnh lao phổi không đơn giản là triệu chứng Lao phổi đơn giản — nó phản ánh rằng vi khuẩn lao đã xâm nhập sâu và phá hủy mô phổi, đặc biệt là các mạch máu nhỏ hoặc lớn.
Cơ chế gây ho ra máu
Vi khuẩn lao tấn công vào phổi, gây viêm và phá hủy niêm mạc, mô phế nang và thành mạch máu. Khi mạch máu nhỏ bị tổn thương, máu có thể rò rỉ trộn vào đờm, tạo thành máu lẫn trong đờm. Nếu tổn thương lan rộng đến các mạch máu lớn hơn, tình trạng chảy máu có thể nghiêm trọng hơn và khó kiểm soát.
Mức độ nguy hiểm và dấu hiệu cấp cứu
Ở mức độ nhẹ: chỉ vài tia máu trong đờm, không kèm triệu chứng toàn thân rõ rệt.
Khi máu chảy nhiều hơn: có thể gây khó thở, hụt oxy, tụt huyết áp, suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu dòng máu làm tắc nghẽn đường thở hoặc ảnh hưởng hệ tuần hoàn.
Ngay cả lượng máu nhỏ cũng không nên xem thường — bởi vì nó có thể là dấu hiệu tổn thương mạch máu tiến triển.
Nếu người bệnh ho ra máu với lượng lớn trong thời gian ngắn, kèm theo khó thở nhiều, choáng, da niêm nhợt hoặc có dấu hiệu suy hô hấp thì cần đưa vào cơ sở y tế khẩn cấp. Can thiệp như thuốc cầm máu, nội soi, nút mạch hoặc phẫu thuật có thể được áp dụng tùy mức độ nghiêm trọng.
Lao phổi ho ra máu có chữa khỏi được không?
Lao phổi ho ra máu hoàn toàn có khả năng chữa khỏi nếu phát hiện sớm – khi lượng máu nhỏ, triệu chứng nhẹ và người bệnh tuân thủ nghiêm túc phác đồ điều trị. Tuy nhiên, có những dấu hiệu rõ ràng cảnh báo bệnh đã tiến triển nặng, cần can thiệp y tế gấp để tránh nguy hiểm đe dọa tính mạng.
Một số dấu hiệu đáng lo ngại bao gồm:
Ho ra máu với lượng lớn trong thời gian ngắn
Khó thở nghiêm trọng
Mạch nhanh
Da nhợt vã mồ hôi
Có thể cảm giác choáng – biểu hiện rõ ràng của suy tuần hoàn hoặc đường thở bị tắc nghẽn.
Khi những dấu hiệu này xuất hiện, người bệnh nên đến bệnh viện ngay lập tức để được bác sĩ chuyên khoa xử trí nhanh bằng cách nội soi cầm máu, thuyên tắc mạch hoặc các phương pháp cấp cứu khác.
Lao phổi ho ra máu có thể chữa khỏi nếu ở giai đoạn nhẹ
Nguyên tắc điều trị lao phổi
Để việc chữa lao phổi đạt hiệu quả và ngăn biến chứng, người bệnh cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
Kết hợp nhiều thuốc chống lao: Mỗi loại thuốc có tác dụng khác nhau, nên phải dùng phối hợp để tiêu diệt vi khuẩn toàn diện. Lao nhạy cảm thường cần 3 thuốc ở giai đoạn đầu, ít nhất 2 thuốc ở giai đoạn duy trì. Lao kháng thuốc sẽ có phác đồ riêng do bác sĩ chỉ định.
Đúng liều lượng: Uống thiếu dễ gây kháng thuốc, uống quá liều dễ gặp tác dụng phụ. Trẻ nhỏ cần điều chỉnh liều theo cân nặng.
Đúng giờ, đều đặn: Nên uống vào giờ cố định mỗi ngày để giữ nồng độ thuốc ổn định. Một số thuốc có thể chia 2 lần sáng – chiều để giảm tác dụng phụ.
Đủ thời gian điều trị: Giai đoạn đầu giúp tiêu diệt nhanh vi khuẩn, giai đoạn sau loại bỏ vi khuẩn còn sót và ngừa tái phát. Ngưng thuốc sớm sẽ khiến bệnh dễ quay lại và khó kiểm soát.
Điều trị lao phổi ho ra máu như thế nào?
Cách ly người bệnh
Người mắc lao phổi cần được cách ly trong phòng riêng, thoáng khí, hạn chế tiếp xúc với người khỏe mạnh. Nhân viên y tế phải đeo khẩu trang chuyên dụng để ngăn vi khuẩn lây lan. Việc cách ly được duy trì cho đến khi kết quả xét nghiệm đờm âm tính 3 lần liên tiếp (thường sau 2 – 4 tuần điều trị).
Liệu pháp dùng thuốc
Điều trị cơ bản bắt đầu bằng phác đồ kết hợp 4 thuốc: isoniazid, rifampin, pyrazinamide và ethambutol.
Sau 2 tháng, có thể ngừng pyrazinamide, tiếp tục isoniazid và rifampin thêm 4 tháng.
Nếu kháng isoniazid, phác đồ sẽ thay đổi theo chỉ định bác sĩ.
Người dùng pyrazinamide cần kiểm tra acid uric máu; người dùng ethambutol dài hạn cần theo dõi thị lực và nhận biết màu sắc để kịp thời phát hiện tác dụng phụ.
Điều trị ngoại khoa
Trong trường hợp ho ra máu ồ ạt, đe dọa tính mạng hoặc thất bại với thuốc, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Các phương pháp gồm: cắt bỏ ổ lao, dẫn lưu màng phổi, mở hang lao, hoặc bóc vỏ phổi khi điều trị nội khoa không còn hiệu quả.
Điều trị hỗ trợ và nâng cao thể trạng người bệnh lao
Song song với thuốc, bệnh nhân cần được chăm sóc toàn diện:
Bổ sung dinh dưỡng: tăng cường vitamin, protein để cải thiện thể trạng, không hút thuốc/rượu.
Dùng thuốc đúng phác đồ lao (nếu đang điều trị), không tự ý ngừng/đổi thuốc.
Bảo vệ chức năng gan, thận: truyền dịch, dùng thuốc hỗ trợ khi cần.
Theo dõi: lượng máu, khó thở, choáng; nếu tăng → đến viện ngay.
Thông khí: mở cửa sổ/quạt; tránh không gian kín.
Nếu không tuân thủ phác đồ, vi khuẩn dễ kháng thuốc, khiến bệnh nặng và khó điều trị hơn.
Câu hỏi thường gặp
Lao phổi ho ra máu có tự hết không? Có thể tự cầm nếu nhẹ, nhưng cần khám để loại trừ nguồn mạch nguy hiểm và đánh giá điều trị lao.
Khi nào nên nội soi phế quản thay vì CTA? Nội soi hữu ích để bảo vệ đường thở/cầm máu tạm; CTA vẫn tối ưu để định vị mạch tiền can thiệp.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thể hiểu rõ hơn về tình trạng Lao phổi ho ra máu có chữa được không và các phương pháp điều trị hiện có. Nếu bạn đang gặp các vấn đề về lao phổi hoặc nghi ngờ mình có các dấu hiệu của căn bệnh này, đừng ngần ngại tìm đến Phòng khám lao phổi Bác sĩ Tẩn để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe là ưu tiên hàng đầu, và việc tiếp cận sớm với các dịch vụ y tế chuyên nghiệp sẽ giúp bạn có cơ hội hồi phục tốt nhất.
Cập nhật lần cuối: …
MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM
Thông tin này chỉ có tính tham khảo, không dùng để thay thế ý kiến tham vấn của chuyên viên Y tế. Bệnh nhân phải được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị y tế chuyên môn. Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Tẩn: 0916 93 63 53 - 0913 80 50 82