Uống thuốc lao bao lâu thì hết lây và khi nào khỏi hẳn?
Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn
10/08/2025
Một trong những thắc mắc phổ biến của người bệnh lao là uống thuốc lao bao lâu thì hết lây sang người khác. Thực tế, thời gian này không giống nhau ở mọi trường hợp. Cùng Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn tìm hiểu nội dung bên dưới để biết thêm thông tin chi tiết.
Bị lao phổi uống những loại thuốc nào?
Với trường hợp lao phổi nhạy thuốc (vi khuẩn chưa kháng thuốc), phác đồ chuẩn thường bắt đầu bằng 4 loại thuốc: isoniazid (H), rifampin/rifampicin (R), pyrazinamide (Z) và ethambutol (E).
Sau đó, người bệnh tiếp tục điều trị duy trì với isoniazid + rifampin trong vài tháng để loại bỏ vi khuẩn còn sót lại.
Nếu vi khuẩn lao kháng thuốc (như kháng cả isoniazid và rifampin gọi là lao đa kháng thuốc, MDR-TB), bác sĩ sẽ phải dùng các thuốc lao thế hệ hai hoặc thuốc mới hơn như bedaquiline, delamanid, linezolid… tùy vào kết quả xét nghiệm.
Uống thuốc lao bao lâu thì hết lây?
Theo nhiều nghiên cứu, người mắc lao phổi thường giảm khả năng lây sang người khác sau 2 – 3 tuần kể từ khi bắt đầu điều trị đúng phác đồ.
Tuy nhiên, lao phổi điều trị bao lâu thì hết lây còn phụ thuốc vào người bệnh uống thuốc đều đặn, đủ liều, đúng liệu trình, không gặp tình trạng kháng thuốc và không có biến chứng.
Dù khả năng lây nhiễm mất đi khá sớm, nhưng để chữa khỏi hoàn toàn và phòng tái phát, bệnh nhân vẫn phải uống đủ liệu trình, thường khoảng 6 tháng đối với lao nhạy thuốc.
Trong trường hợp lao kháng thuốc, thời gian điều trị có thể kéo dài hơn nhiều và thời điểm “hết lây” cũng thay đổi, tùy vào hiệu quả và mức độ đáp ứng thuốc.
Uống thuốc lao bao lâu thì hết lây?
Các mốc thời gian quan trọng trong quá trình điều trị lao
Các mốc thời gian quan trọng trong quá trình điều trị lao gồm:
2 – 3 tuần đầu: Nếu tuân thủ đúng phác đồ, đa số bệnh nhân lao phổi sẽ giảm đáng kể khả năng lây. Theo CDC (Hoa Kỳ), nhiều người sau 2 tuần điều trị tích cực đã không còn nguy cơ lây cao cho người khác.
2 – 3 tháng (giai đoạn tấn công): Người bệnh được dùng phối hợp 4 thuốc chống lao chính gồm isoniazid, rifampicin, pyrazinamide và ethambutol. Đây là giai đoạn giúp tiêu diệt phần lớn vi khuẩn, cải thiện triệu chứng và hạn chế lây lan. WHO nhận định giai đoạn này có vai trò quyết định đến hiệu quả ban đầu của điều trị.
Tổng thời gian điều trị: Với lao nhạy thuốc, phác đồ thường kéo dài ít nhất 6 tháng (2 tháng tấn công + 4 tháng duy trì) nhằm tiêu diệt triệt để vi khuẩn còn sót và ngăn tái phát. Với lao kháng thuốc hoặc bệnh nặng, thời gian có thể kéo dài 9 – 20 tháng hoặc hơn.
Sau 2–3 tuần điều trị đúng phác đồ, đa số bệnh nhân lao phổi giảm đáng kể khả năng lây
Lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị lao
Để điều trị lao đạt hiệu quả và hạn chế biến chứng, người bệnh cần lưu ý những điểm quan trọng sau:
Tuân thủ phác đồ: Uống thuốc đúng liều, đúng giờ và đủ thời gian theo chỉ định của bác sĩ. Đây là yếu tố then chốt giúp khỏi bệnh và ngăn lây lan.
Không tự ý ngừng thuốc: Dù triệu chứng cải thiện, vẫn phải tiếp tục điều trị. Ngưng thuốc sớm dễ khiến vi khuẩn còn sót lại gây tái phát hoặc kháng thuốc.
Tái khám định kỳ: Đi tái khám theo lịch hẹn để bác sĩ theo dõi tiến triển, phát hiện tác dụng phụ và điều chỉnh phác đồ nếu cần.
Phòng bệnh lao lây nhiễm cho người khác: Trong giai đoạn điều trị, nên hạn chế tiếp xúc gần, đặc biệt với trẻ nhỏ và người có sức đề kháng yếu.
Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường: Khạc nhổ đúng nơi quy định (như ca có vôi bột hoặc túi nilon), đồng thời giữ nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ để giảm nguy cơ lây lan.
Giữ thói quen rửa tay hằng ngày để tăng hiệu quả phòng ngừa lây lan
Câu hỏi thường gặp
Nên uống thuốc lao trước hay sau khi ăn?
Thuốc điều trị lao được khuyến cáo uống khi bụng đói để cơ thể hấp thu tốt nhất. Người bệnh có thể uống trước bữa ăn ít nhất 1 giờ hoặc sau ăn khoảng 2 giờ. Cách này giúp thuốc phát huy hiệu quả tối đa và giảm bớt một số tác dụng phụ không mong muốn.
Làm sao để biết đã khỏi bệnh lao phổi?
Việc “khỏi bệnh” được xác định khi các xét nghiệm vi sinh (xét nghiệm đờm AFB, nuôi cấy vi khuẩn lao) chuyển từ dương tính sang âm tính trong quá trình điều trị và khi kết thúc liệu trình, không có dấu hiệu vi khuẩn lao còn tồn tại.
Uống thuốc lao vào giờ nào tốt nhất?
Thời điểm uống thuốc cũng ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị. Tốt nhất, người bệnh nên uống thuốc vào buổi sáng khi bụng còn đói. Lúc này, bệnh nhân có thể uống cùng một ly nước đầy trước khi ăn sáng khoảng 1 tiếng. Thói quen này vừa giúp thuốc được hấp thu tốt, vừa thuận tiện để duy trì đều đặn hằng ngày, hạn chế việc quên thuốc.
Thông qua bài viết này Phòng khám lao phổi đã giải đáp thắc mắc “Uống thuốc lao bao lâu thì hết lây?” là điều hoàn toàn dễ hiểu với người bệnh. Dù thời gian có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng điểm chung là nếu tuân thủ thuốc đầy đủ và đúng chỉ định, nguy cơ lây sẽ giảm nhanh chóng sau vài tuần điều trị.
Thông tin này chỉ có tính tham khảo, không dùng để thay thế ý kiến tham vấn của chuyên viên Y tế. Bệnh nhân phải được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị y tế chuyên môn. Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Tẩn: 0916 93 63 53 - 0913 80 50 82
