Bệnh lao phổi có được uống sữa không? Giải đáp từ chuyên gia

Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn
28/08/2025
Thắc mắc bệnh lao phổi có được uống sữa không là câu hỏi thường gặp khi chăm sóc dinh dưỡng cho người bệnh. Hãy cùng Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn tìm hiểu chi tiết những lợi ích, hạn chế và hướng dẫn uống sữa an toàn trong nội dung bên dưới.

Người mắc bệnh lao phổi có được uống sữa không?

Người bệnh lao phổi hoàn toàn có thể uống sữa. Sữa là nguồn bổ sung dinh dưỡng dồi dào với protein, canxi và nhiều loại vitamin giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, sữa chỉ đóng vai trò hỗ trợ, không thể thay thế cho phác đồ điều trị bằng thuốc kháng sinh. Để kiểm soát bệnh hiệu quả, người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn và liệu trình điều trị mà bác sĩ đã chỉ định.
Tìm hiểu thêm thông tin về bị lao phổi nên ăn gì và kiêng ăn gì?
Bệnh lao phổi có được uống sữa không?
Bệnh lao phổi có được uống sữa không?

Lợi ích của sữa đối với sức khỏe bệnh nhân lao phổi

Sữa mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân lao phổi nhờ hàm lượng dinh dưỡng phong phú. Trong sữa có protein chất lượng cao, canxi cùng các vitamin quan trọng như A, B2 và B12, giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ xương chắc khỏe và phục hồi thể trạng. 

Uống sữa cũng có thể làm giảm một số tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc điều trị lao, chẳng hạn như buồn nôn hoặc chán ăn. Tuy vậy, sữa chỉ là thực phẩm bổ trợ, không thể thay thế thuốc kháng lao và cần được kết hợp trong chế độ ăn uống cân bằng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Top các loại sữa tốt cho bệnh nhân lao phổi

Một số loại sữa được khuyến nghị cho bệnh nhân lao phổi bao gồm:
  • Sữa dê: Sữa dê dễ tiêu hóa hơn sữa bò, chứa nhiều protein, vitamin và khoáng chất như vitamin A, B2, B12, canxi, phốt pho và magie, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi. Ngoài ra, sữa dê còn chứa các axit béo chuỗi trung bình dễ tiêu hóa, phù hợp cho bệnh nhân bị suy dinh dưỡng hoặc thiếu cảm giác thèm ăn.
  • Sữa hạnh nhân: Sữa hạnh nhân là lựa chọn thay thế không chứa lactose, dễ tiêu hóa và giàu vitamin E, giúp tăng cường sức khỏe miễn dịch và hỗ trợ phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi.
  • Sữa bò: Sữa bò cung cấp protein, canxi và các vitamin thiết yếu, tuy nhiên, một số bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa sữa bò do chứa lactose. Trong trường hợp này, sữa bò đã được xử lý loại bỏ lactose hoặc sữa bò hữu cơ có thể là lựa chọn phù hợp.
Sữa dê dễ tiêu hóa hơn sữa bò, giàu protein, vitamin và khoáng chất
Sữa dê dễ tiêu hóa hơn sữa bò, giàu protein, vitamin và khoáng chất

Hướng dẫn uống sữa đúng để hỗ trợ điều trị lao phổi

Để tối ưu hóa lợi ích dinh dưỡng từ sữa trong quá trình điều trị lao phổi, bệnh nhân cần tuân thủ một số nguyên tắc sau:

Không uống sữa quá gần thời điểm dùng thuốc

Một số loại thuốc điều trị lao như isoniazid, rifampin, pyrazinamide và ethambutol có thể bị giảm hấp thu khi dùng cùng sữa hoặc thực phẩm giàu canxi. Do đó, nên uống sữa ít nhất 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau khi dùng thuốc để đảm bảo hiệu quả điều trị tối ưu.

Kết hợp sữa với thực phẩm giàu vitamin C để tăng hiệu quả

Vitamin C giúp tăng cường hấp thu sắt, một khoáng chất quan trọng cho hệ miễn dịch. Kết hợp sữa với thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh hoặc ớt chuông có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu máu và tăng cường sức đề kháng trong quá trình điều trị lao .

Điều chỉnh lượng sữa phù hợp trong ngày

Mặc dù sữa cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu, nhưng lượng sữa tiêu thụ cần được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu năng lượng và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh nhân lao phổi nên duy trì chế độ ăn uống cân đối, bao gồm đủ protein, năng lượng và các vi chất dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình điều trị và phục hồi.
Bệnh nhân mắc lao phổi không nên uống sữa gần thời điểm uống thuốc
Bệnh nhân mắc lao phổi không nên uống sữa gần thời điểm uống thuốc

Những lưu ý khi bổ sung sữa vào thực đơn của bệnh nhân lao phổi

Một số bệnh nhân có thể gặp tình trạng đau bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy sau khi uống sữa do không dung nạp lactose. Trong trường hợp này, cần hỏi ý kiến bác sĩ để xác định mức độ dung nạp và lựa chọn sản phẩm thay thế phù hợp, chẳng hạn như sữa không lactose hoặc sữa hạt.

Một số loại thực phẩm bạn nên tránh vì nếu dùng chung với sữa có thể gây khó tiêu hoặc làm giảm khả năng hấp thu dưỡng chất, cụ thể là:
  • Trà đặc: Chứa tannin, dễ kết hợp với protein trong sữa, làm giảm hấp thu sắt và khoáng chất.
  • Thực phẩm mặn: Như dưa muối hay đồ chế biến sẵn, có thể cản trở quá trình hấp thu canxi từ sữa.
  • Món ăn nhiều dầu mỡ: Thức ăn chiên rán giàu chất béo khiến việc tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng chậm lại.
  • Thực phẩm giàu protein động vật: Thịt đỏ và các loại thịt giàu đạm khi dùng cùng sữa có thể gây khó tiêu, làm giảm hiệu quả hấp thu dưỡng chất.
Khi sử dụng sữa, bệnh nhân lao phổi cần tránh các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ
Khi sử dụng sữa, bệnh nhân lao phổi cần tránh các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ

Tương tác giữa sữa và thuốc điều trị lao phổi

Sữa, đặc biệt sữa bò giàu canxi, có thể tạo phức hợp với thuốc, làm giảm hấp thu trong đường tiêu hóa. Dưới đây là những điểm cần lưu ý khi kết hợp sữa với từng loại thuốc:
  • Rifampicin thường được khuyến cáo uống khi bụng đói để đạt hiệu quả hấp thu cao nhất; uống khi đói giúp hạn chế ảnh hưởng từ sữa và thực phẩm.
  • Isoniazid là thuốc chính trong điều trị lao, hiệu quả cũng được đảm bảo hơn khi dùng theo hướng dẫn uống lúc đói.
  • Fluoroquinolones (như levofloxacin) có khả năng hấp thu giảm rõ rệt khi uống cùng sữa hoặc thực phẩm giàu canxi; nên uống thuốc ít nhất 2 giờ trước hoặc 6 giờ sau khi dùng sữa.
  • Cycloserine có thể pha chung với sữa hoặc sữa chua để dễ uống, đặc biệt ở trẻ em; nghiên cứu cho thấy hiệu quả thuốc vẫn được giữ nguyên với khả năng phục hồi 100%.
Như vậy, thắc mắc bệnh lao phổi có được uống sữa không đã có câu trả lời rõ ràng. Người bệnh hoàn toàn có thể bổ sung sữa để hỗ trợ sức khỏe, miễn là sử dụng đúng cách và không bỏ qua phác đồ điều trị bằng thuốc. Nếu bạn cần được tư vấn và thăm khám chuyên sâu, hãy tin tưởng lựa chọn Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn để được chăm sóc toàn diện.
Tìm hiểu thêm các thông tin liên quan trong các bài viết sau: Link Canva:
  • Physician’s group: Milk not substitute treatment for tuberculosis (https://www.pna.gov.ph/articles/1250746)
  • Is Goat Milk the Secret to Combating Tuberculosis(https://www.thip.media/diet-and-nutrition/is-goat-milk-the-secret-to-combating-tuberculosis/97681/)
  • 7 Medications You Should Never Take With Milk
    (https://www.verywellhealth.com/medications-to-avoid-taking-with-milk-11790683)
  • Stability of Second-Line Tuberculosis Medications Mixed With Milk or Yogurt (https://academic.oup.com/cid/article/65/4/704/3799986)
Bài viết liên quan
Uống thuốc lao bị khó thở là do đâu? Hướng dẫn cách xử lý đúng
Uống thuốc lao bị khó thở là do đâu? Hướng dẫn cách xử lý đúng
17/11/2025
Uống thuốc lao bị khó thở có thể là phản ứng phụ nghiêm trọng. Tìm hiểu nguyên nhân, cách xử trí và khi nào cần đến bệnh viện trong bài viết sau.
Uống thuốc lao vào giờ nào tốt nhất? Hướng dẫn thời điểm và lưu ý
Uống thuốc lao vào giờ nào tốt nhất? Hướng dẫn thời điểm và lưu ý
15/10/2025
Uống thuốc lao vào giờ nào tốt nhất? Vào buổi sáng khi bụng đói: uống cùng 1 ly nước ít nhất 1 giờ trước ăn giúp thuốc lao phát huy hiệu quả tối đa.
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi: Hướng dẫn thực hành tại nhà
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi: Hướng dẫn thực hành tại nhà
09/10/2025
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi giúp người bệnh hiểu rõ về bệnh lý, tuân thủ đúng phác đồ điều trị, phòng tránh lây nhiễm và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Xét nghiệm máu có phát hiện lao phổi không? Ưu điểm, hạn chế và lưu ý
Xét nghiệm máu có phát hiện lao phổi không? Ưu điểm, hạn chế và lưu ý
10/09/2025
Xét nghiệm máu có phát hiện lao phổi không? Cập nhật kiến thức y khoa mới nhất, ưu nhược điểm và lời khuyên hữu ích cho người bệnh lần đầu đi khám
Cách chữa lao phổi bằng cây bình bát và những lưu ý quan trọng
Cách chữa lao phổi bằng cây bình bát và những lưu ý quan trọng
10/09/2025
Cách chữa lao phổi bằng cây bình bát được dân gian truyền miệng, nhưng hiệu quả thế nào và có an toàn không? Xem ngay cách dùng đúng và lời khuyên từ chuyên gia.
Bị lao phổi nhưng không ho nên làm gì? Nguyên nhân, dấu hiệu
Bị lao phổi nhưng không ho nên làm gì? Nguyên nhân, dấu hiệu
10/09/2025
Bị lao phổi nhưng không ho có đáng lo? Tìm hiểu triệu chứng, nguy cơ lây nhiễm, cách chẩn đoán và điều trị lao phổi tiềm ẩn hiệu quả.
Các phương pháp xét nghiệm lao phổi tiềm ẩn phổ biến hiện nay
Các phương pháp xét nghiệm lao phổi tiềm ẩn phổ biến hiện nay
09/09/2025
Tổng hợp các phương pháp xét nghiệm lao phổi tiềm ẩn phổ biến nhất hiện nay kèm quy trình, đối tượng cần test và lưu ý quan trọng trước khi xét nghiệm.
Cách dùng cây thuốc dòi trị lao phổi trong dân gian 
Cách dùng cây thuốc dòi trị lao phổi trong dân gian 
04/09/2025
Cây thuốc dòi trị lao phổi có thực sự hiệu quả? Tìm hiểu đặc điểm, công dụng, cách dùng và cảnh báo từ chuyên gia trong bài viết chi tiết này.
Nội soi phế quản có chẩn đoán được bệnh lao phổi không?
Nội soi phế quản có chẩn đoán được bệnh lao phổi không?
04/09/2025
Nội soi phế quản có chẩn đoán được bệnh lao phổi không? Câu trả lời là có, vì kỹ thuật này cho phép quan sát đường thở và lấy mẫu bệnh phẩm giúp xác định lao phổi chính xác hơn.
Bệnh lao kháng thuốc sống được bao lâu? Yếu tố giúp kéo dài tuổi thọ
Bệnh lao kháng thuốc sống được bao lâu? Yếu tố giúp kéo dài tuổi thọ
02/09/2025
Bệnh lao kháng thuốc sống được bao lâu? Tìm hiểu mức độ nguy hiểm, tiên lượng và cách điều trị giúp người bệnh kéo dài tuổi thọ, cải thiện sức khỏe.
Cha mẹ cần lưu ý gì khi cho trẻ tiêm ngừa lao phổi?
Cha mẹ cần lưu ý gì khi cho trẻ tiêm ngừa lao phổi?
02/09/2025
Cẩm nang tiêm ngừa lao phổi cho trẻ: thời điểm tiêm phù hợp, cách chăm sóc sau tiêm và những điều phụ huynh cần lưu ý để bảo vệ con an toàn.
Lao tiềm ẩn là gì? Mức độ nguy hiểm và cách phát hiện sớm
Lao tiềm ẩn là gì? Mức độ nguy hiểm và cách phát hiện sớm
01/09/2025
Lao tiềm ẩn thường không có triệu chứng nhưng tiềm ẩn nguy cơ cao. Khám phá cách nhận biết, điều trị và phòng ngừa hiệu quả trong bài viết này.