Trái cây tốt cho người bệnh lao phổi: Danh sách và lưu ý quan trọng

Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn
27/08/2025
Bổ sung trái cây mỗi ngày là thói quen tốt, đặc biệt với bệnh nhân lao phổi đang trong giai đoạn hồi phục. Nhưng không phải loại nào cũng phù hợp. Để hiểu rõ hơn về những trái cây tốt cho người bệnh lao phổi và các lưu ý quan trọng khi sử dụng, mời bạn theo dõi bài viết chi tiết bên dưới của Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn.

Các loại trái cây tốt cho người bệnh lao phổi

Người bệnh lao phổi cần một chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa để tăng cường miễn dịch, phục hồi tổn thương phổi. Dưới đây là bảng phân nhóm các loại trái cây tốt, kèm lợi ích cụ thể để bạn dễ áp dụng vào thực đơn hằng ngày.
Nhóm trái cây hỗ trợ người mắc lao phổi
Nhóm và Trái cây Lợi ích chính Cụ thể
Nhóm giàu Vitamin C (Cam, Ổi, Chanh, Lựu, Nho, Mâm xôi, Việt quất) Tăng sức đề kháng, giúp phổi phục hồi nhanh hơn Vitamin C giống như “lá chắn” bảo vệ cơ thể. Nó giúp các tế bào miễn dịch hoạt động tốt hơn, giảm viêm và thúc đẩy làm lành tổn thương ở phổi. Cam, chanh, ổi cung cấp lượng C rất cao, trong khi lựu, nho và các loại quả mọng (mâm xôi, việt quất) còn giàu chất chống oxy hóa.
Nhóm giàu Vitamin A & Carotenoid (Xoài, Đu đủ) Bảo vệ đường hô hấp, giảm nguy cơ nhiễm trùng Vitamin A giúp niêm mạc phổi khỏe mạnh, ngăn vi khuẩn tấn công. Xoài và đu đủ chứa nhiều beta-carotene (tiền chất vitamin A), vừa tăng miễn dịch vừa có tác dụng chống viêm nhẹ.
Nhóm chống oxy hóa mạnh (Nho, Việt quất, Mâm xôi, Lựu) Giảm tổn thương tế bào phổi do viêm và độc tố Những trái cây này chứa nhiều hợp chất đặc biệt như polyphenol, anthocyanin, resveratrol. Đây là “chất chống gỉ sét” cho cơ thể, ngăn tổn thương phổi nặng hơn, hỗ trợ quá trình hồi phục.
Nhóm giàu chất xơ và vi khoáng (Ổi, Nho, Việt quất, Mâm xôi) Giúp tiêu hóa tốt, tăng hấp thu dinh dưỡng Người bệnh lao thường dễ mệt, chán ăn. Trái cây nhiều chất xơ giúp đường ruột hoạt động ổn định, nhờ đó cơ thể hấp thu tốt hơn vitamin và khoáng chất cần thiết cho phục hồi.
Nhóm giàu năng lượng, dễ tiêu (Xoài, Đu đủ, Nho) Hỗ trợ tăng cân, tránh suy nhược Lao phổi dễ làm sụt cân. Xoài, đu đủ, nho chứa đường tự nhiên dễ hấp thụ, cung cấp năng lượng nhanh, giúp cơ thể lấy lại sức mà không gây nặng bụng.

Tại sao người bệnh lao phổi cần bổ sung trái cây vào chế độ ăn?

Người mắc lao phổi thường dễ bị suy kiệt thể chất do vi khuẩn lao tiêu hao nhiều năng lượng và dưỡng chất. Trái cây là nguồn thực phẩm tự nhiên dễ tiêu hóa, giàu vitamin, khoáng chất và enzym, giúp cơ thể giảm mệt mỏi, duy trì cân bằng dinh dưỡng và tăng sức đề kháng. 

Đặc biệt, nhiều loại trái cây còn có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ tái tạo mô phổi, từ đó rút ngắn quá trình hồi phục. Vì vậy, việc ăn trái cây hằng ngày không chỉ giúp bệnh nhân kiểm soát dinh dưỡng mà còn nâng cao chất lượng sống trong suốt quá trình điều trị.
Tham khảo về người mắc lao phổi nên ăn gì hay kiêng gì
Một số trái cây như cam, ổi, mâm xôi, việt quất,... là những loại trái cây tốt cho người bệnh lao phổi
Một số trái cây như cam, ổi, mâm xôi, việt quất,... là những loại trái cây tốt cho người bệnh lao phổi

Các chế độ ăn kết hợp với trái cây cho người bệnh lao phổi

Theo khuyến cáo của WHO, dinh dưỡng đầy đủ đóng vai trò quan trọng trong điều trị, giúp phòng ngừa suy dinh dưỡng – yếu tố có thể làm chậm quá trình hồi phục và làm tăng nguy cơ tái phát bệnh.

Ngoài thuốc điều trị lao phổi, bệnh nhân cần tăng cường năng lượng và protein để phục hồi cân nặng, cải thiện thể trạng và hỗ trợ hệ miễn dịch. Trong đó, trái cây là nguồn vi chất dễ hấp thu, đặc biệt là các loại giàu vitamin A, C và chất chống oxy hóa.

Một chế độ ăn cân đối nên bao gồm: protein từ thịt nạc, trứng, các loại đậu; tinh bột phức hợp từ ngũ cốc nguyên hạt; chất béo lành mạnh từ dầu thực vật, hạt; cùng với trái cây tươi giàu dinh dưỡng. Sự kết hợp này giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ phục hồi chức năng phổi, đồng thời cải thiện khả năng tiêu hóa và hấp thu dưỡng chất.

WHO cũng khuyến nghị áp dụng tư vấn dinh dưỡng cá nhân hóa, trong đó trái cây là thành phần quan trọng, nhằm tối ưu hóa quá trình phục hồi cho từng bệnh nhân, nhất là những trường hợp bị suy dinh dưỡng nặng.
Tìm hiểu thêm về người bị lao phổi có uống nước dừa được không?
Chế độ ăn cân đối cần có protein, tinh bột phức hợp, chất béo lành mạnh và trái cây tươi
Chế độ ăn cân đối cần có protein, tinh bột phức hợp, chất béo lành mạnh và trái cây tươi

Những lưu ý quan trọng khi người bệnh lao phổi ăn trái cây

Để việc bổ sung trái cây mang lại hiệu quả tốt nhất, người bệnh lao phổi cần chú ý đến cách ăn, loại trái cây phù hợp và cả những thói quen sinh hoạt hằng ngày.
  • Ăn trái cây tươi, sạch: Chọn trái cây tươi, rửa kỹ để hạn chế nhiễm khuẩn, nhất là khi hệ miễn dịch còn suy yếu.
  • Chia nhỏ bữa ăn: Nên ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, vừa dễ tiêu hóa vừa tránh cảm giác chán ăn hoặc buồn nôn.
  • Kết hợp cùng dinh dưỡng khác: Trái cây nên đi kèm thực phẩm giàu protein (thịt nạc, trứng, đậu) và tinh bột phức hợp (gạo lứt, khoai lang) để cung cấp đủ năng lượng.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần hạn chế những loại trái cây và thói quen sau:
  • Trái cây nhiều axit: Người bị đau dạ dày hay loét miệng nên giảm ăn cam, chanh, dứa vì dễ gây kích ứng.
  • Thực phẩm chế biến sẵn và dầu mỡ: Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ hoặc thực phẩm công nghiệp thường khó tiêu và ít giá trị dinh dưỡng.
  • Thói quen xấu: Ăn quá no, ăn khuya hay dùng nhiều đồ ngọt đều ảnh hưởng đến hấp thu và làm giảm hiệu quả điều trị.
Người bệnh lao phổi nên chọn trái cây tươi, sạch để quá trình bổ sung dinh dưỡng đạt hiệu quả cao nhất
Người bệnh lao phổi nên chọn trái cây tươi, sạch để quá trình bổ sung dinh dưỡng đạt hiệu quả cao nhất

Câu hỏi thường gặp khi sử dụng trái cây cho người lao phổi

Nên ăn các loại quả này như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất?

Người bệnh lao phổi nên ưu tiên trái cây tươi, sạch và đa dạng để bổ sung vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng miễn dịch và phục hồi phổi. Các loại cam, quýt, ổi, đu đủ, lựu, nho, việt quất, mâm xôi rất tốt nhờ giàu vitamin C. Bạn nên ăn vào bữa phụ hoặc kết hợp cùng bữa chính để dễ tiêu hóa và hấp thu.

Có nên ăn trái cây sấy khô khi bị lao phổi?

Trái cây sấy khô cung cấp năng lượng và dinh dưỡng, nhưng cần ăn vừa phải. Chuối sấy, nho khô thường nhiều đường và calo, có thể gây tăng cân hoặc tăng đường huyết. Ngoài ra, trái cây sấy khô mất bớt vitamin so với trái cây tươi, vì vậy không nên dùng để thay thế hoàn toàn.

Người bệnh lao phổi nên ăn bao nhiêu trái cây mỗi ngày?

Không có con số cố định cho tất cả bệnh nhân, bởi nhu cầu dinh dưỡng còn tùy tình trạng sức khỏe, mức độ bệnh và khẩu vị. Tốt nhất nên đa dạng trái cây và tham khảo thêm ý kiến chuyên gia dinh dưỡng.

Người bệnh tiểu đường lao phổi ăn trái cây gì?

Nên chọn trái cây có chỉ số đường huyết thấp (GI thấp) như táo, lê, cam, bưởi, dâu tây, việt quất, kiwi. Chúng vừa giàu chất xơ vừa hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Tránh chuối chín, xoài, nho khô hoặc nước trái cây đóng hộp nhiều đường. Quan trọng là theo dõi lượng carbohydrate tổng thể và tham khảo bác sĩ để điều chỉnh phù hợp.
Tham khảo thêm cách điều trị cho bệnh nhân tiểu đường mắc lao phổi

Lao phổi uống nước cam được không?

Có, nước cam tươi giàu vitamin C, giúp tăng miễn dịch và hỗ trợ phục hồi phổi. Tuy nhiên, cần lưu ý:
  • Không cho thêm đường, tránh nước cam đóng hộp.
  • Uống lượng vừa phải để không làm tăng đường huyết, đặc biệt nếu có tiểu đường.
  • Tránh uống khi bị viêm họng hoặc loét miệng do tính axit có thể gây kích ứng.
Có thể thấy, việc lựa chọn đúng trái cây tốt cho người bệnh lao phổi đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị. Ăn đúng cách, đúng loại sẽ giúp bệnh nhân tăng cường miễn dịch, phục hồi phổi và nâng cao chất lượng sống.

Tìm hiểu thêm các thông tin về người mắc lao phổi: Link tham khảo:
  • https://www.healthyians.com/top-10-foods-for-tuberculosis/
  • https://www.caloriecare.com/articles/5-ideal-foods-for-a-tuberculosis-patient/
  • https://www.epainassist.com/chest-pain/lungs/diet-tips-for-a-tuberculosis-patient
  • https://srmglobalhospitals.com/blog/essential-diet-for-tb-patient-what-to-eat-and-avoid-for-recovery/
Bài viết liên quan
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi: Hướng dẫn thực hành tại nhà
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi: Hướng dẫn thực hành tại nhà
09/10/2025
Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân lao phổi giúp người bệnh hiểu rõ về bệnh lý, tuân thủ đúng phác đồ điều trị, phòng tránh lây nhiễm và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Bị lao phổi nhưng không ho nên làm gì? Nguyên nhân, dấu hiệu
Bị lao phổi nhưng không ho nên làm gì? Nguyên nhân, dấu hiệu
10/09/2025
Bị lao phổi nhưng không ho có đáng lo? Tìm hiểu triệu chứng, nguy cơ lây nhiễm, cách chẩn đoán và điều trị lao phổi tiềm ẩn hiệu quả.
Lao tiềm ẩn là gì? Mức độ nguy hiểm và cách phát hiện sớm
Lao tiềm ẩn là gì? Mức độ nguy hiểm và cách phát hiện sớm
01/09/2025
Lao tiềm ẩn thường không có triệu chứng nhưng tiềm ẩn nguy cơ cao. Khám phá cách nhận biết, điều trị và phòng ngừa hiệu quả trong bài viết này.
Bệnh lao phổi có được uống sữa không? Giải đáp từ chuyên gia
Bệnh lao phổi có được uống sữa không? Giải đáp từ chuyên gia
28/08/2025
Tìm hiểu liệu bệnh nhân lao phổi có nên uống sữa không, lợi ích của sữa đối với sức khỏe, cách lựa chọn và sử dụng sữa đúng cách để hỗ trợ điều trị.
Bệnh lao phổi có ăn được thịt gà không? Giải đáp từ chuyên gia
Bệnh lao phổi có ăn được thịt gà không? Giải đáp từ chuyên gia
26/08/2025
Giải đáp chi tiết bệnh lao phổi có ăn được thịt gà không, kèm hướng dẫn chế độ ăn và lưu ý để tăng sức đề kháng, hỗ trợ điều trị bệnh.
Giải đáp thắc mắc bệnh lao phổi có chết không? Biện pháp phòng ngừa
Giải đáp thắc mắc bệnh lao phổi có chết không? Biện pháp phòng ngừa
25/08/2025
Nhiều người lo lắng bệnh lao phổi có chết không. Bài viết cung cấp thông tin y khoa chính xác, thời gian điều trị, nguy cơ tử vong và cách phòng bệnh hiệu quả.
Người bị lao phổi có phải cách ly không? Cách phòng ngừa lây nhiễm
Người bị lao phổi có phải cách ly không? Cách phòng ngừa lây nhiễm
08/08/2025
Người bị lao phổi có phải cách ly không? Bài viết sẽ giúp bạn hiểu lý do, thời gian cách ly và cách phòng tránh lây nhiễm hiệu quả.
Một số tác dụng phụ của các thuốc điều trị bệnh lao phổi mới nhất
Một số tác dụng phụ của các thuốc điều trị bệnh lao phổi mới nhất
05/08/2025
Tác dụng phụ của các thuốc điều trị bệnh lao phổi ảnh hưởng sức khỏe dưới đây là những phản ứng thường gặp bạn cần biết.
Bệnh lao phổi có di truyền không? Thông tin mới nhất 2025
Bệnh lao phổi có di truyền không? Thông tin mới nhất 2025
05/08/2025
Bệnh lao phổi có di truyền không? Giải đáp chi tiết từ chuyên môn, phân biệt rõ giữa lây nhiễm và di truyền, kèm hướng dẫn phòng ngừa hiệu quả
Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị hiệu quả
Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị hiệu quả
05/08/2025
Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Biến chứng, tỷ lệ tử vong, triệu chứng lao phổi ở người lớn và khám, điều trị lao phổi
Hình ảnh x quang lao phổi: Hướng dẫn phân tích và nhận biết
Hình ảnh x quang lao phổi: Hướng dẫn phân tích và nhận biết
04/08/2025
Hình ảnh X-quang lao phổi cho thấy tổn thương phổi đặc trưng. Các bước phân tích: dấu hiệu hang lao, nốt mờ, xơ hóa,... trên hình ảnh. Đối tượng cần chụp. Lưu ý
Quên uống thuốc lao 1 ngày có sao không? Cách xử lý an toàn
Quên uống thuốc lao 1 ngày có sao không? Cách xử lý an toàn
01/08/2025
Quên uống thuốc lao 1 ngày có sao không? Bỏ lỡ 1 liều thuốc lao có thể không gây hại nếu xử lý đúng cách. Hướng dẫn cách xử lý an toàn khi quên liều, tầm quan trọng của việc uống thuốc đều đặn, cách phòng kháng thuốc