Uống thuốc lao phổi có được uống rượu không?

Tác giả: BS.CKII Nguyễn Văn Tẩn

01/09/2025

Uống thuốc lao phổi có được uống rượu không? Đây là vấn đề quan trọng người bệnh cần lưu ý, bởi rượu bia có thể làm giảm hiệu quả thuốc và gây tổn thương gan nghiêm trọng. Bài viết này Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn hướng dẫn cách kiêng cồn đúng cách, đồng thời cung cấp chế độ dinh dưỡng và bổ sung khoáng chất giúp hỗ trợ điều trị và nâng cao sức khỏe người bệnh.

Uống thuốc lao có được uống rượu không?

Người đang điều trị bệnh lao tuyệt đối không nên uống rượu, bia hoặc bất kỳ đồ uống có cồn nào. Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), việc uống rượu trong khi dùng thuốc điều trị lao có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng vì cả thuốc lao và cồn đều được chuyển hóa qua gan, làm tăng độc tính và nguy cơ viêm gan do thuốc.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên National Library of Medicine cho thấy trong 407 người bệnh lao được khảo sát, có 253 trường hợp (62,2%) uống rượu trong khi điều trị và 367 người (90,2%) từng gặp ít nhất một tác dụng phụ. Mặc dù tỷ lệ gặp phản ứng phụ giữa nhóm uống rượu và nhóm kiêng rượu không có sự khác biệt rõ rệt, nhưng người uống rượu lại có kết quả điều trị kém hơn nhiều.

Tóm lại, người đang điều trị bệnh lao nên kiêng hoàn toàn rượu, bia và các đồ uống có cồn. Việc này không chỉ giúp bảo vệ gan và giảm biến chứng, mà còn nâng cao khả năng hồi phục và rút ngắn thời gian điều trị.

Uống thuốc lao có được uống rượu không?

Các tác dụng phụ nguy hiểm khi kết hợp rượu với thuốc lao phổi

Khi kết hợp rượu với thuốc điều trị lao phổi, đặc biệt là các thuốc có độc tính cao như isoniazid và rifampicin, có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như sau:

Tăng độc tính của thuốc trên gan: Rượu làm ức chế quá trình chuyển hóa thuốc qua gan, làm tăng nguy cơ viêm gan, tổn thương gan nặng, thậm chí suy gan cấp. Các thuốc như isoniazid (INH) và rifampicin khi kết hợp với rượu sẽ gây ra tình trạng tổn thương gan trầm trọng hơn, biểu hiện qua triệu chứng chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, và đau bụng.
Viêm gan do thuốc: Người dùng rượu trong thời gian dùng thuốc lao có khả năng cao mắc viêm gan do thuốc, đặc biệt là ở những người có tiền sử uống rượu nhiều hoặc tổn thương gan trước đó.
Tăng nguy cơ viêm dây thần kinh ngoại biên: Rượu, khi kết hợp với thuốc lao như isoniazid, làm tăng nguy cơ viêm dây thần kinh ngoại biên, dẫn đến cảm giác ngứa, tê, mất cảm giác tại các chi.
Tác động tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy có thể trở nên nặng hơn khi kết hợp rượu với thuốc lao, làm giảm chất lượng điều trị và gây khó chịu cho bệnh nhân.
Các vấn đề về hệ thần kinh và hệ miễn dịch: Rượu ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh và khả năng miễn dịch, làm tăng khả năng mắc các biến chứng, nhiễm trùng thứ phát, hoặc làm quá trình hồi phục chậm lại.

Uống rượu khi điều trị lao phổi làm tổn thương gan và giảm hiệu quả thuốc

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh lao phổi để hỗ trợ điều trị

Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị lao phổi, giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm tác dụng phụ của thuốc và hỗ trợ phục hồi sức khỏe. Người bệnh nên điều chỉnh khẩu phần dựa trên thể trạng và chỉ số BMI: nếu bị gầy, cần tăng lượng thức ăn để duy trì BMI trên 18,5; với người cân nặng bình thường, giữ chế độ ăn đều đặn và cân đối.

Bữa ăn nên đảm bảo đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng:

Bổ sung thịt nạc, cá, trứng và đậu để cung cấp protein
Khoáng chất và vitamin: rau củ, trái cây, các loại hạt
Đường tự nhiên: từ trái cây để hỗ trợ thải độc gan
Chất béo lành mạnh: dầu thực vật, cá béo

Đồng thời, người bệnh cần hạn chế hoặc tránh hoàn toàn:

Hạn chế đồ ăn nhanh và thực phẩm đóng gói
Thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ
Tránh rượu, bia và các loại đồ uống kích thích
Thực phẩm quá cay nóng
Hạn chế tinh bột tinh chế và đồ uống ngọt

Thực hiện chế độ ăn đúng cách không chỉ giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn mà còn giảm gánh nặng cho gan, hạn chế tác dụng phụ của thuốc và nâng cao hiệu quả điều trị lao phổi.

Người bệnh lao phổi nên ăn đầy đủ dinh dưỡng và kiêng rượu, chiên rán để hỗ trợ điều trị hiệu quả

Người bệnh lao nên bổ sung khoáng chất gì?

Để hỗ trợ quá trình điều trị lao, việc bổ sung khoáng chất và vitamin là rất quan trọng:

Kẽm: Có nhiều trong đậu hà lan, hải sản, thịt lợn nạc, lòng đỏ trứng… giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Sắt: Thịt bò, gan, trứng gà là nguồn sắt dồi dào, giúp cải thiện sức khỏe máu và tăng sức đề kháng.
Vitamin A, C, E, K: Có nhiều trong thịt, cá biển, đậu, chuối, khoai tây… hỗ trợ chức năng miễn dịch và sức khỏe tổng thể.

Lưu ý cần tránh:

Thực phẩm cay nóng hoặc dễ kích thích như ớt, gừng, bột hạt cải.
Thuốc lá, cà phê đặc, trà đặc và các chất kích thích khác.
Bia, rượu: như đã đề cập trong phần trên, việc uống rượu khi đang điều trị lao có thể làm giảm hiệu quả thuốc và tổn hại gan.

Duy trì một chế độ dinh dưỡng cân đối, kết hợp với việc kiêng các chất có hại sẽ giúp hỗ trợ điều trị và ngăn bệnh tiến triển nặng hơn.

Tóm lại, uống thuốc lao phổi có được uống rượu không là điều người bệnh cần tuyệt đối lưu ý để bảo vệ gan và nâng cao hiệu quả điều trị. Theo Phòng khám Lao phổi BS.CKII. Nguyễn Văn Tẩn, tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh và an toàn.